Varisella zoster virüsünün sebep olduğu ve daha önce su çiçeği geçirmiş kişilerde görülen, gece yanığı olarak da bilinen bir hastalıktır.
Zona hastalığının nedeni?
Varisella (su çiçeği) sonrası varisella zoster virüsü vücut sinir hücrelerine yerleşip hiçbir belirti vermeksizin yıllarca saklı kalabilir. Bağışıklık sistemindeki zayıflık veya bozuklukla yerleştiği hücrelerden ayrılıp aksonlar boyunca ilerleyerek sinir bölgesindeki deride viral enfeksiyona yol açabilir. Kabartılar genellikle 2-4 hafta içerisinde iyileşir, fakat sinir ağrıları kalıcı olabilir (postherpetik nevralji). Genellikle 1 yıla kadar geçebilir.
Zona hastalığı bulaşıcı mıdır?
Bir zona hastası başkasına (genellikle çocuklara) su çiçeği bulaştırabilir, fakat zona bulaştıramaz. Çünkü zona vücut içine yerleşmiş virüs kaynaklıdır, havadan bulaşan virüsle olmaz.
Vücut Direncini Azaltan Nedenler
- Stres (yoğun stres)
- Üzüntü
- Uykusuzluk
- Yorgunluk
- Beslenme bozukluğu ya da uzun ve sağlıksız diyetler
- Kanser veya kanser ilaçları
- Işın yani radyoterapi tedavisi
- Kaza ve zehirlenme sonrası
Belirtileri
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Ateş
- Şiddetli ağrı ve yanma
- Deride kızarıklık, kabarcıklar
- Tutulan bölge ve çevresinde yansıyan ağrı
- Derinin kabuklanıp dökülmesi
Tanı ve tedavi
Derideki belirtilerle birlikte gelen ağrılar nedeniyle genellikle tanı koyulması kolaydır. Özel durumlarda virüsün saptanması için PCR yöntemi uygulanır. Kabarcıklardaki sıvıda bulunan bazı hücrelerin mikroskop ile belirlenmesi tanıyı destekler. (Tzanck testi)
Zona tedavisinde antiviral dediğimiz özel ilaç grupları uygulanır, tedaviye ilk 72 saat içinde başlamak, yaraların ilerleyiciliğini engeller ve ağrıyı azaltır. Genellikle ağrı kesiciler ve sıvı pansumanlar hastayı rahatlatmak amacıyla kullanılır. Sıvı pansumanlar kabarcıkların hızlı kurumasını sağlar. Bunun dışında B1 – B6 vitaminleri, antiinflamatuarlar, kaşıntıya karşı antihistaminler, dıştan da antiseptik anestezik krem ve solüsyonlar kullanılmaktadır.
Ender görülse de daha önce zona hastalığı geçirmiş hasta, direnci aşırı düşürecek bir durum karşısında yeniden bu hastalığa yakalanabilir.
